-
1 entsprechen
entsprechen, respondere alci rei od. ad alqd – convenire alci rei (passend, angemessen sein). – consentire, congruere alci rei oder cum alqa re, od. sich, inter se (übereinstimmen. im Einklange stehen). – parem esse alci rei (einer Sache gewachsen sein). – dignum esse alqā re (einer Sache würdig sein). – non fallere alqm od. alqd (der Hoffnung od. Erwartung entspr.). – die Worte entsprechen sich, verba verbis respondent. – Zuw. durch eine Wendung mit qualis... talis, z.B. die Konsuln haben den öftern Schilderungen in meinen Briefen an dich entsprochen, quales tibi saepe scripsi consules, tales exstiterunt. – entsprechend, par alci rei (gleich). – aptus, idoneus alci rei (passend, geeignet). – dignus alqā re (würdig). – ein e. Ausdruck (für ein fremdes Wort). verbum quod idem declarat od. significat: dem Zwecke e., s. zweckdienlich, zweckmäßig.
-
2 unde
I.Lit., of place.A.Correlatively:2.petere inde coronam Unde prius nulli velarint tempora musae,
Lucr. 4, 5:nec enim inde venit, unde mallem,
Cic. Att. 13, 39, 2:ibi, unde huc translata essent,
id. Rep. 2, 16, 30:ut eo restituerentur (Galli), unde dejecti essent,
id. Caecin. 30, 88; cf.:te redigam eodem, unde orta es,
Plaut. As. 1, 2, 13:eodem, unde erant profectae (naves),
Caes. B. G. 4, 28; 5, 5;so too, eodem, unde,
id. ib. 5, 11:ad idem, unde profecta sunt, redire,
Cic. Rep. 6, 22, 24:fontes, unde hauriretis,
id. de Or. 1, 46, 203:Latobrigos in fines suos, unde erant profecti, reverti jussit,
Caes. B. G. 1, 28:loca superiora, unde erat propinquus despectus in mare,
id. ib. 3, 14:ad summi fastigia culminis unde Tela jactabant Teucri,
Verg. A. 2, 458:regna, Unde genus ducis,
id. ib. 5, 801:arbor, unde auri aura refulsit,
id. ib. 6, 204:montis sublime cacumen Occupat, unde sedens partes speculetur in omnes,
Ov. M. 1, 667. —Pregn.: e majoribus castris, unde antea cessatum fuerat, brevi spatio circumductae copiae, i. e. from the place at which, etc., Liv. 5, 13, 10:B.in arcem perfugere, unde biduo post deditio facta,
id. 31, 46, 16. —Absol.1.In a direct interrog.:2.hoc verbum unde utrumque declarat, et ex quo loco et a quo loco. Unde dejectus est Cinna? Ex urbe... Unde dejecti Galli? A Capitolio. Unde qui cum Graccho fuerunt? Ex Capitolio, etc.,
Cic. Caecin. 30, 87: Pa. Unde is? Chae. Egone? nescio hercle, neque unde eam, neque quorsum eam, Ter. Eun. 2, 3, 14: Mn. Unde eam (mulierem) esse aiunt? Ly. Ex Samo, Plaut. Bacch. 3, 3, 68:qui genus? unde domo?
from what country? Verg. A. 8, 114.—With gentium:unde haec igitur gentium est?
Plaut. Ep. 3, 4, 47.—In an indirect interrog.:II.ego instare, ut mihi responderet, quis esset, ubi esset, unde esset,
Cic. Verr. 2, 2, 77, § 188: quaere unde domo (sit), what his home is, or where he lives, Hor. Ep. 1, 7, 53:qualis et unde genus.. Quaeris,
from what stock, of what family, Prop. 1, 22, 1:non recordor, unde ceciderim, sed unde surrexerim,
Cic. Att. 4, 16, 10:unde initium belli fieret, explorabant,
Caes. B. G. 5, 53:unde domo quisque sit quaere,
Sen. Cons. Helv. 6, 3:sciscitari unde natalium provenerit,
App. M. 5, p. 165, 32.—Transf.A.Apart from relations of place, and referring to persons or things, from which as an origin, source, cause, means, reason, etc., something proceeds, from whom, from which.1.Correlatively:b.(narratio) brevis erit, si, unde necesse est, inde initium sumetur,
Cic. Inv. 1, 20, 28; cf. Auct. Her. 1, 9, 14:unde jumenta nomen traxere,
Col. 6, praef. 3:praedonibus, Unde emerat,
Ter. Eun. 1, 2, 35:qui eum necasset, unde ipse natus esset,
Cic. Rosc. Am. 26, 71:potest fieri, ut is, unde te audisse dicis, iratus dixerit,
id. de Or. 2, 70, 285; cf.:de eā (re) multo dicat ornatius, quam ille ipse, unde cognorit,
id. ib. 1, 15, 67:illo exstincto Jove, unde discerem,
id. Sen. 4, 12:hem, mea lux, unde omnes opem petere solebant,
id. Fam. 14, 2, 2:hi, unde ne hostium quidem legati arcentur, pulsi,
Liv. 21, 10, 6:non ut ingenium et eloquentiam meam perspicias, unde longe absum,
Cic. Brut. 92, 318: est unde haec fiant, Ter. Ad. 1, 2, 42:tenuit permagnam Sextilius hereditatem, unde nummum nullum attigisset,
Cic. Fin. 2, 17, 55:si habuerit, unde tibi solvat,
id. Har. Resp. 13, 29:quod, unde agger omnino comportari posset, nihil erat reliquum,
Caes. B. C. 2, 15:tardior stilus cogitationem moratur, rudis et confusus intellectu caret: unde sequitur alter dictandi labor,
Quint. 1, 1, 28; 12, 3, 4:sciat (orator) quam plurima: unde etiam senibus auctoritas major est, quod, etc.,
id. 12, 4, 2:unde jus stabat, ei victoriam dedit (= a quā parte stabat),
Liv. 21, 10, 9; cf.:turbam, nec satis fido animo, unde pugnabat, stantem, in fugam averterunt,
id. 25, 15, 13:ut unde stetisset, eo se victoria transferret,
on whose side, Just. 5, 4, 12.—In partic., jurid. t. t.: unde petitur, of whom demand is made, i. e. the defendant: si ambo pares essent, illi, unde petitur, potius credendum esse, Cato ap. Gell. 14, 2, 26; cf.:2.causam dicere Prius unde petitur, aurum quare sit suom, Quam ille qui petit, unde is sit thesaurus sibi,
Ter. Eun. prol. 11 sq.:ego omnibus, unde petitur, hoc consilium dederim,
Cic. Fam. 7, 11, 1:postulabat ut illi, unde peteretur, vetus exceptio daretur,
id. de Or. 1, 37, 168. —Absol.a.In a direct interrog.:b.unde haec (patera) igitur est?
Plaut. Am. 2, 2, 158; cf. id. Bacch. 3, 6, 10: redde, ut huic reddatur. Strob. Unde? id. Aul. 5, 20: Pi. Bonum habe animum. Mn. Unde habeam? id. ib. 4, 3, 17; id. Cas. 2, 2, 25:unde iste amor tam improvisus,
Cic. Agr. 2, 22, 60; Quint. 11, 1, 54:unde sed hos novi?
Ov. M. 9, 508.—With gentium: De. Face id ut paratum jam sit. Li. Unde gentium? De. Me defraudato, Plaut. As. 1, 1, 77; Tert. Pall. 4.—In an indirect interrog.:B.ut ex ipsā quaeras, unde hunc (anulum) habuerit,
Ter. Heaut. 4, 1, 45:quaerere, unde se ac suos tueri possit,
Liv. 5, 4, 5:unde concilietur risus... difficillimum dicere,
Quint. 6, 3, 35:si cogitaverimus, unde et quousque jam provecta sit orandi facultas,
id. 2, 16, 18:unde sit infamis... Discite,
Ov. M. 4, 285; cf. flor. 3, 12, 8 sqq.—Indef.: unde unde for undecumque, from wherever, whencesoever, from whatever quarter (only poet. and in post-class. prose):2.et quaerendum unde unde foret nervosius illud,
Cat. 67, 27:qui nisi... Mercedem aut numos unde unde extricat, etc.,
Hor. S. 1, 3, 88:nec tamen vindictae solacium unde unde spernendum est,
App. M. 5, p. 165:qui malum etsi ipse non fecit, tamen a quocumque et unde unde passus est fieri,
Tert. adv. Herm. 10.—So, unde alone (late Lat.;perh. only in Tert.): certe unde sunt ista, signis potius et ostentis deputanda,
Tert. Anim. 51 fin.:quamquam possimus unde illas prolatas aestimare, dum ne ex nihilo,
id. adv. Herm. 22 med. -
3 declaro
dē-clāro, āvī, ātum, āre = ἀποφαίνω, deutlich an den Tag geben, deutlich kundgeben od. -tun, deutlich offenbaren, I) eig.: a) durch ein Zeichen usw.: praesentiam saepe divi suam declarant; ut et apud Regillum bello Latinorum... in nostra acie Castor et Pollux ex equis pugnare visi sunt, Cic. de nat. deor. 2, 6. – m. Dat. wem? tabellarius ducis nave declaratā suis eodem, unde erat egressus, se recepit, Nep. Hann. 11, 2. – mit Abl. wodurch? nec potest aetas (cervorum) discerni, sed dentibus senecta declaratur, Plin. 8, 116. – b) durch Worte kund und zu wissen tun, öffentlich erklären, öffentlich verkündigen, α) jmd. als einen, bes. als einen Magistrat (einen Konsul usw.) öffentlich erklären (von der die Wahl leitenden Magistratsperson und von den Wählenden selbst); dann aber auch, wie renuntiare, nach der Erklärung durch den Präko als gewählt öffentlich verkünden od. ausrufen lassen, m. dopp. Acc., alqm consulem, Cic.: me unā voce universus populus Romanus consulem declaravit, Cic.: quos populus proximis comitiis ingenti consensu alterum consulem alterum praetorem declaravit, Liv.: victorem magnā praeconis voce Cloanthum declarat, Verg. – im Passiv m. dopp. Nom., eiusdem hominis voce et declaratus consul et defensus, Cic.: consules declarati P. Scipio Nasica, L. Bestia, Sall.: tanto consensu, quanto haud quisquam alius ante, rex est declaratus, Liv.: ex quo die est dux declaratus, Liv. – β) eine Feierlichkeit dem Volke als bevorstehend, Rupae studium non defuit declarandorum munerum tuo nomine, Cic. ep. 2, 3, 1.
II) übtr., deutlich zu erkennen (zu verstehen) geben, deutlich angeben, deutlich zeigen od. anzeigen od. bezeichnen, klar darlegen, motivieren, klar od. deutlich ausdrücken, deutlich offenbaren, a) übh.: α) m. Acc.: hoc saepius dicendum tibique non significandum solum, sed etiam declarandum arbitror, Cic.: ipsa consolatio litterarum tuarum declarat summam benevolentiam, Cic.: non manus solum, sed nutus quoque declarant nostram voluntatem, Quint. – m. Abl. wodurch? Cilicum et Pisidarum gens volatibus avium cantibusque ut certissimis signis declarari res futuras putant, Cic.: declarant gaudia vultu, Catull. – mit in (in, bei) u. Abl., fuit (Iphicrates) bonus civis fideque magnā; quod cum in aliis rebus declaravit, tum maxime in Amyntae Macedonis liberis tuendis, Nep. – mit dopp. Acc., se fortibus factis dignum tantae maiestatis infulis declaravit, Treb. Poll. Gallien. 10, 1. – β) m. folg. Acc. u. Infin.: hominem catum eum esse declaramus, erklären ihn für usw., Plaut.: quae (vox) declarat illum et in solitudine secum loqui solitum, Cic.: quod plurimis locis perorationes nostrae voluisse nos atque animo contendisse declarant, Cic. – γ) mit folg. indir. Fragesatz: quae (consuetudo cotidianae vitae) cuiusque ingenium ut sit declarat maxime, Ter.: totum id, quod quaerimus, quid et quale sit verbi vis ipsa declarat, Cic.: qui declaravit, quanti me faceret, Cic. – m. Abl. wodurch? ut matres familiae eorum (Germanorum) sortibus et vaticinationibus declararent, utrum proelium committi ex usu esset necne, Caes. – δ) absol. (vgl. Garatoni Cic. Mil. 5, 14), res declarat, Cic.: ut ratio declarat eorum, qui etc., Lucr.: declarant huius ambusti tribuni plebis illae intermortuae contiones, Cic. – b) einen Wortbegriff deutlich ausdrücken, -bezeichnen, nullum (verbum) inveniri potest, quod magis idem declaret Latine, quod Graece ἡδονή, quam declarat voluptas, Cic.: ›oportere‹ enim perfectionem declarat officii, quo et semper utendum est et omnibus, Cic.: propter cuius syllabae sonum declarandum nova reperta est littera, Gell.: quae (littera C) inversa mulierem declarat ( nämlich
= Caia), Quint.: verba quam maxime apta, id est, rem declarantia, Cic.: verba idem declarantia, gleichbedeutende W., Synonyma, Cic. – c) durch die Darstellung in ein helles Licht setzen, aufhellen, klar darlegen, cum autem exprimere imaginem consuetudinis atque vitae velimus Epaminondae, nihil videmur debere praetermittere, quod pertineat ad eam declarandam, Nep.: quod vix credendum sit tantas res tam breviter potuisse declarari, Nep. -
4 declaro
dē-clāro, āvī, ātum, āre = ἀποφαίνω, deutlich an den Tag geben, deutlich kundgeben od. -tun, deutlich offenbaren, I) eig.: a) durch ein Zeichen usw.: praesentiam saepe divi suam declarant; ut et apud Regillum bello Latinorum... in nostra acie Castor et Pollux ex equis pugnare visi sunt, Cic. de nat. deor. 2, 6. – m. Dat. wem? tabellarius ducis nave declaratā suis eodem, unde erat egressus, se recepit, Nep. Hann. 11, 2. – mit Abl. wodurch? nec potest aetas (cervorum) discerni, sed dentibus senecta declaratur, Plin. 8, 116. – b) durch Worte kund und zu wissen tun, öffentlich erklären, öffentlich verkündigen, α) jmd. als einen, bes. als einen Magistrat (einen Konsul usw.) öffentlich erklären (von der die Wahl leitenden Magistratsperson und von den Wählenden selbst); dann aber auch, wie renuntiare, nach der Erklärung durch den Präko als gewählt öffentlich verkünden od. ausrufen lassen, m. dopp. Acc., alqm consulem, Cic.: me unā voce universus populus Romanus consulem declaravit, Cic.: quos populus proximis comitiis ingenti consensu alterum consulem alterum praetorem declaravit, Liv.: victorem magnā praeconis voce Cloanthum declarat, Verg. – im Passiv m. dopp. Nom., eiusdem hominis voce et declaratus consul et defensus, Cic.: consules declarati P. Scipio Nasica, L. Bestia, Sall.: tanto consensu, quanto haud————quisquam alius ante, rex est declaratus, Liv.: ex quo die est dux declaratus, Liv. – β) eine Feierlichkeit dem Volke als bevorstehend, Rupae studium non defuit declarandorum munerum tuo nomine, Cic. ep. 2, 3, 1.II) übtr., deutlich zu erkennen (zu verstehen) geben, deutlich angeben, deutlich zeigen od. anzeigen od. bezeichnen, klar darlegen, motivieren, klar od. deutlich ausdrücken, deutlich offenbaren, a) übh.: α) m. Acc.: hoc saepius dicendum tibique non significandum solum, sed etiam declarandum arbitror, Cic.: ipsa consolatio litterarum tuarum declarat summam benevolentiam, Cic.: non manus solum, sed nutus quoque declarant nostram voluntatem, Quint. – m. Abl. wodurch? Cilicum et Pisidarum gens volatibus avium cantibusque ut certissimis signis declarari res futuras putant, Cic.: declarant gaudia vultu, Catull. – mit in (in, bei) u. Abl., fuit (Iphicrates) bonus civis fideque magnā; quod cum in aliis rebus declaravit, tum maxime in Amyntae Macedonis liberis tuendis, Nep. – mit dopp. Acc., se fortibus factis dignum tantae maiestatis infulis declaravit, Treb. Poll. Gallien. 10, 1. – β) m. folg. Acc. u. Infin.: hominem catum eum esse declaramus, erklären ihn für usw., Plaut.: quae (vox) declarat illum et in solitudine secum loqui solitum, Cic.: quod plurimis locis perorationes nostrae voluisse nos atque animo contendisse declarant,————Cic. – γ) mit folg. indir. Fragesatz: quae (consuetudo cotidianae vitae) cuiusque ingenium ut sit declarat maxime, Ter.: totum id, quod quaerimus, quid et quale sit verbi vis ipsa declarat, Cic.: qui declaravit, quanti me faceret, Cic. – m. Abl. wodurch? ut matres familiae eorum (Germanorum) sortibus et vaticinationibus declararent, utrum proelium committi ex usu esset necne, Caes. – δ) absol. (vgl. Garatoni Cic. Mil. 5, 14), res declarat, Cic.: ut ratio declarat eorum, qui etc., Lucr.: declarant huius ambusti tribuni plebis illae intermortuae contiones, Cic. – b) einen Wortbegriff deutlich ausdrücken, -bezeichnen, nullum (verbum) inveniri potest, quod magis idem declaret Latine, quod Graece ἡδονή, quam declarat voluptas, Cic.: ›oportere‹ enim perfectionem declarat officii, quo et semper utendum est et omnibus, Cic.: propter cuius syllabae sonum declarandum nova reperta est littera, Gell.: quae (littera C) inversa mulierem declarat ( nämlich= Caia), Quint.: verba quam maxime apta, id est, rem declarantia, Cic.: verba idem declarantia, gleichbedeutende W., Synonyma, Cic. – c) durch die Darstellung in ein helles Licht setzen, aufhellen, klar darlegen, cum autem exprimere imaginem consuetudinis atque vitae velimus Epaminondae, nihil videmur debere praetermittere, quod pertineat ad eam declarandam, Nep.: quod vix credendum sit tantas res tam breviter potuisse declarari,
————Nep. -
5 declaro
dē-clāro, āvi, ātum, 1, v. a., to make clear, plain, evident (by disclosing, uncovering), to show, manifest, declare, etc., apophainô (class.; most freq. in the trop. sense). For syn. cf.: monstro, demonstro, probo, confirmo, ostendo, ostento, significo, indico, defero; exsisto, appareo, eluceo. —I.Lit.A.In gen.:B.praesentiam saepe divisuam declarant, ut et apud Regillum.... Castor et Pollux ex equis pugnare visi sunt, Cic. N: D. 2, 2, 6: dentibus (cervorum) senecta declaratur,
Plin. 8, 32, 50, § 116:ducis nave declarata suis,
Nep. Hann. 11, 2.—In pub. law lang., t. t., to announce any one in public session as elected to an office (esp. that of consul), to declare or proclaim publicly:II.ejusdem hominis voce et declaratus consul et defensus,
Cic. Mur. 1, 2 (for which shortly before, L. Murenam consulem renunciavi); cf. id. ib. 2, 3;so consulem,
id. Agr. 2, 2, 4; id. Rep. 1, 15; Sall. C. 24; id. J. 27, 4; Liv. 24, 9 et saep.:declaratus rex Numa de templo descendit,
id. 1, 18 fin.; 1, 46:consulem, praetorem,
id. 9, 40 fin.:tribunatum militarem,
Sall. J, 63, 4: Suet. Caes. 80:victorem magnā praeconis voce Cloanthum Declarat,
Verg. A. 5, 245. —Trop., to make clear to the mind, to manifest, demonstrate, prove, show, explain:(α).cum tot signis eadem natura declaret quid velit, tamen, etc.,
Cic. Lael. 24.—Constr. with acc., acc. and inf., a relat. clause, or absol.With acc.:(β).volatibus avium et cantibus declarari res futuras putant,
Cic. Div. 1, 1, 2; cf. id. ib. 1, 56; id. N. D. 2, 65, 163:ipsa consolatio litterarum tuarum declarat summam benevolentiam,
id. Fam. 5, 13, 1:declarant gaudia vultu, * Catull. 64, 34 et saep.: propriam cujusque (generis juris civilis) vim definitione,
Cic. de Or. 1, 42, 190: nullum (verbum) inveniri potest, quod magis idem declaret Latine, quod Graece hêdonê, quam declarat voluptas, id. Fin. 2, 4, 13; cf.in like manner of the meaning of words,
id. ib. 3, 4, 14; id. Or. 22, 73; id. de Or. 3, 13, 49:verba ipsa per se declarant intellectum,
Quint. 8, 3, 83:quae (litera C.) inversa mulierem declarat,
Quint. 1, 7, 28.—With acc. and inf.:(γ).hominem catum eum esse declaramus,
Plaut. Ps. 2, 3, 16; Lucr. 1, 366; 6, 468:quod plurimis locis perorationes nostrae voluisse nos atque animo contendisse declarant,
Cic. Or. 62, 210; Quint. 8 prooem. § 15 et saep.—With a relative clause:(δ).quae cujusque ingenium ut sit declarat maxume,
Ter. Heaut. 2, 3, 43:ut matres familiae eorum sortibus et vaticinationibus declararent, utrum, etc.,
Caes. B. G. 1, 50, 4:qui declaravit quanti me faceret,
Cic. Att. 6, 1, 10: cf. Sall. J. 24, 7 et saep.—Absol.:ut ratio declarat eorum, qui, etc.,
Lucr. 5, 693:declarant illae contiones,
Cic. Mil. 5, 12 al. -
6 declaro
dēclāro, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] rendre clair, rendre visible. [st2]2 [-] montrer, manifester, faire voir, mettre en évidence, déceler. [st2]3 [-] nommer, annoncer officiellement, proclamer, désigner. [st2]4 [-] rendre clair pour l'esprit, montrer, faire connaître, dévoiler, prouver. [st2]5 [-] exprimer, signifier. [st2]6 [-] rendre célèbre. - praesentiam divi suam declarant, Cic. N: D. 2, 2, 6: les dieux donnent des signes de leur présence. - dentibus senecta declaratur, Plin. 8, 32, 50, § 116: leur vieillesse se connaît aux dents. - declarare aliquem consulem, Cic.: proclamer qqn consul. - res futuras declarare, Cic. Div. 1, 1, 2: dévoiler l'avenir. - hominem catum eum esse declaramus, Plaut. Ps. 2, 3: nous disons clairement que c'est un homme rusé. - declaravit quanti me faceret, Cic. Att. 6, 1, 10: il a fait voir combien il m'estimait. - ut ratio declarat eorum, qui, etc., Lucr. 5, 693: comme le montre le plan de ceux qui...* * *dēclāro, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] rendre clair, rendre visible. [st2]2 [-] montrer, manifester, faire voir, mettre en évidence, déceler. [st2]3 [-] nommer, annoncer officiellement, proclamer, désigner. [st2]4 [-] rendre clair pour l'esprit, montrer, faire connaître, dévoiler, prouver. [st2]5 [-] exprimer, signifier. [st2]6 [-] rendre célèbre. - praesentiam divi suam declarant, Cic. N: D. 2, 2, 6: les dieux donnent des signes de leur présence. - dentibus senecta declaratur, Plin. 8, 32, 50, § 116: leur vieillesse se connaît aux dents. - declarare aliquem consulem, Cic.: proclamer qqn consul. - res futuras declarare, Cic. Div. 1, 1, 2: dévoiler l'avenir. - hominem catum eum esse declaramus, Plaut. Ps. 2, 3: nous disons clairement que c'est un homme rusé. - declaravit quanti me faceret, Cic. Att. 6, 1, 10: il a fait voir combien il m'estimait. - ut ratio declarat eorum, qui, etc., Lucr. 5, 693: comme le montre le plan de ceux qui...* * *Declaro, declaras, pen. prod. declarare. Cic. Rendre clere une chose qui paravant estoit obscure, Declarer.\Luculentam plagam accepit, vt declarat cicatrix. Cic. Comme monstre la cicatrice.\Declarant gaudia vultu. Catul. Ils monstrent.\Victorem declarat. Virgil. Il proclame qu'il a gaigné la victoire.\Volatibus auium res futuras declarari. Cicero. Estre donnees à congnoistre.\Non solum homines, sed etiam verba et vocabula declarare dicuntur. Cic. Nullum verbum inueniri potest, quod magis idem declaret Latine. Qui signifie.
См. также в других словарях:
MYSTERIUM — Graeca vox, paganis olim frequens, nec Scripturis Patribusque ignota. Origo nominis Hebraica, satar enim eccultare est: Mistar, aut Mister est res obscondita, secretum. Graeci Grammatici etymon varie explicant, Μυεῖν est arcanam doctrinam tradere … Hofmann J. Lexicon universale
